Wat is Tezos en hoe werkt het?
Tezos, aangeduid met XTZ, is een blokketen netwerk dat verbonden is met een digitale token dat bekend staat onder de naam tezzie of Tez. Deze tokens worden niet gemined, omdat het netwerk gebruik maakt van een ‘Proof of Stake’ consensus mechanisme. Het blokketen netwerk is een open-source platform dat ontworpen is voor het ontwikkelen en hosten van applicaties en activa. De gebruikers hebben de verantwoordelijkheid om upgrades voor het primaire protocol te beheren. Upgrades met betrekking tot wijzigingen in het bestuursproces vallen ook onder deze verantwoordelijkheid.
Tezos ICO haalde in 2018, 232 miljoen dollar op. Juridische en management problemen bleven echter de kop opsteken waardoor er tot het einde van 2019 sprake was van grote vertragingen. Aan het begin 2020 was Tezos weer aan de betere hand en op het moment schrijven wordt Tezos verhandeld voor $2.90.
Waarom is Tezos uitgevonden?
De eerste blokketens, zoals Bitcoin en Ethereum, hadden de besluitvorming rondom de ontwikkeling en het design sterk gecentraliseerd. Hierdoor waren vooral de ontwikkelingsteams en de miners verantwoordelijk voor het nemen van deze besluiten. Dit leidde niet alleen tot een gebrek aan verscheidenheid en flexibiliteit, maar resulteerde ook in het opsplitsen van blokketens in verschillende projecten. Na het DAO-fiasco bleek dat bijvoorbeeld de nieuw opgerichte Ethereum Classic een splintergroepering van Ethereum was die een andere filosofie nastreefde.
Daarom besloot Tezos om een netwerk te ontwikkelen waarin het besluitvormingsproces in de handen van alle gebruikers ligt. Gebruikers zijn hierdoor verantwoordelijk voor alle grote besluiten. Spelregels zijn opgesteld voor de gebruikers. Dit stelt ze in staat om upgrades of wijzigingen van het netwerk goed of af te keuren. Hiervoor hoeven ze geen gebruik te maken van een ‘hard fork’ – een afsplitsing van de originele blokketen. Elke ontwikkelaar die een bepaalde verandering wilt doorvoeren kan een protocol upgrade voorstellen. De democratische besluitvorming en de verantwoordelijkheid van het beheren van de blokketen stimuleert gebruikers om deel te nemen aan de ontwikkeling en het upgraden van het netwerk.
Tezos heeft een belangrijke stap gezet door het oplossen van een groot probleem: de besluitvorming over de toekomst van de blokketen. Hier liepen de eerste blokketens namelijk regelmatig tegenaan. Spelregels omtrent de besluitvorming en het beheer van de blokketen zijn bij Tezos ingebouwd in het blokketen netwerk. De toekomst van het netwerk wordt hierdoor democratisch bepaald.
Hoe werkt Tezos en welke technologie zit erachter?
Tezos heeft een uniek ontwerp en maakt gebruik van iets wat de ‘Network Shell’ heet. Network Shell is agnostische middleware dat het ontwikkelingsteam in staat heeft gesteld om een modulair blokketen netwerk te ontwikkelen dat zich zelfstandig kan veranderen, upgraden en aanpassen door het volgen van een aantal vooraf ingestelde regels. Blokketens hebben over het algemeen drie lagen: een netwerk laag die de communicatie tussen de nodes en de peers regelt, een transactie laag dat het transactieverificatieprotocol specificeert en een consensus laag. De laatstgenoemde laag spreekt voor zichzelf.
Tezos heeft de consensus en transactie protocollen samengevoegd in één laag dat de blokketen laag wordt genoemd. Network Shell maakt naadloze communicatie mogelijk tussen de blokketen- en netwerklagen. De netwerklaag blijft agnostisch ten opzichte van de andere twee lagen. Deze communicatie tussen de verschillende lagen stelt gebruikers in staat om upgrades en veranderingen van het netwerk op een democratische manier te beheren.
Deze manier van beheren en het vermogen om zelfstandig wijzigingen door te voeren, worden mogelijk gemaakt door het unieke ontwerp van het blokketen netwerk. Dit stelt Tezos in staat om upgrades en veranderingen door te voeren zonder dat een hard fork benodigd is. Over elke verandering wordt gestemd. Veranderingen worden doorgevoerd als een meerderheid van de gebruikers het hiermee eens is. De procedure rondom het stemmen kan aangepast worden als het nodig is. Op de lange termijn zorgt dit ervoor dat de blokketen zijn kernwaarden kan waarborgen, maar tegelijkertijd noodzakelijke upgrades uit kan voeren zonder dat dit resulteert in een versplintering van de blokketen.
Is Tezos echt geld?
Helaas niet. Maar dit kan nog komen. Tezos of XTZ tokens zijn vrij recent geïntroduceerd in vergelijking met de gevestigde cryptovaluta’s. Sommige hiervan zijn al bijna 10 jaar op de markt. Momenteel wordt Tezos alleen gekocht door project ‘backers’ en handelaren. Backers zijn mensen die vertrouwen hebben in het project en die dit vertrouwen uitten door te investeren in het project. Handelaren zijn alleen op zoek naar manieren om op de korte of lange termijn geld te verdienen.
Bovendien moet in gedachten gehouden worden dat Tezos in de eerste plaats geen alternatieve digitale munt is, maar een blokketen (zoals Ethereum) dat smart contracts en zelfwijzigende applicaties ondersteunt. Dit betekent dat Tezos een token is die gericht is op het draaiende houden van de blokketen. Het heeft niet als doel om een echte alternatieve valuta te worden.
Kosten van Tezos
Er zijn normaal gesproken geen transactiekosten verbonden aan het netwerk. Winst behalen uit transactiekosten is voor veel gebruikers namelijk geen doel op zich bij de keuze om te investeren in het project. De backers accepteren over het algemeen kosteloze transacties. Als je echter XTZ op een cryptogeld uitwisseling of handelsplatform koopt dan kan het zijn dat je kosten moet gaan betalen voor de verschillende diensten die deze platforms aanbieden. Deze kosten zijn normaal gesproken afhankelijk van het land waarin je woont, de hoeveelheid munten die je wilt kopen, de kostenstructuur van de dienst en de betalingsmethode.
Als betaalt door middel van een bankoverschrijving dan zijn de kosten over het algemeen lager. Betalen met behulp van debit- of creditcard is behoorlijk duur.
Wat zijn de voordelen van Tezos?
Tezos is een gedecentraliseerde blokketen en biedt niet alleen de traditionele voordelen hiervan aan, maar heeft ook een aantal unieke kenmerken.
Zelfwijzigende blokketen
Hierdoor kan Tezos zelfstandig het protocol upgraden zonder dat hier een hard fork voor nodig is of dat het nodig is om het netwerk in verschillende blokketens op te splitsen. Dit is om verschillende redenen extreem belangrijk voor blokketens. Ten eerste kunnen hard forks de gemeenschap en de middelen versplinteren. Daarnaast kunnen de beloningen voor gebruikers hierdoor aangepast worden. Tot slot kan een hard fork alles wat een blokketen heeft opgebouwd in de loop der tijd teniet doen. Het zelfwijzigende vermogen van de blokketen zorgt voor een goede coördinatie en implementatie van toekomstige veranderingen en upgrades.
On-Chain beheer
Elke gebruiker op de blokketen van Tezos heeft het recht deel te nemen aan het beheer van het netwerk. Het netwerk maakt gebruik van een zogenaamde verkiezingscyclus. Dit biedt gebruikers een systematische en georganiseerde methode om consensus te bereiken over voorgestelde wijzigingen in en van de blokketen. Door gebruik te maken van het proces van zelfwijziging en on-chain beheer is Tezos ook in staat om de verkiezingscyclus en hiermee het beheer van de blokketen te verbeteren.
Gedecentraliseerd
Aan wijzigingen die voorgesteld worden door ontwikkelaars kunnen kosten verbonden zitten. Deze kosten hebben vaak betrekking op het belonen van individuen en groepen die werken aan het verbeteren van het protocol. Een gebruiker kan deze voorstellen accepteren om zo de vereiste financiën beschikbaar te stellen. Dit beloningssysteem verhoogt niet alleen de mate van decentralisatie van het platform, maar zorgt er ook voor dat mensen gemotiveerd raken om bij te dragen aan de ontwikkeling van het platform. Hierdoor kan zich een open, dynamische en gepassioneerde gemeenschap van ontwikkelaars vormen die allemaal hun beste beentje voor willen zetten om waardevolle bijdragen aan het Tezos netwerk te leveren.
Formele verificatie en smart contracts
De Tezos blokketen kan gebruikt worden om gedecentraliseerde applicaties en smart contracts te ontwikkelen die niet gecensureerd of van de markt gehaald kunnen worden door derden. Bovendien staat Tezos een formeel verificatieproces toe. Dit zorgt voor een verbeterde beveiliging van deze applicaties, omdat er wiskundige procedures doorlopen moeten worden. Het mechanisme kan ook gebruikt worden om problemen op te sporen en op te lossen voordat er hierdoor grote gevolgen optreden.
Proof of Stake protocol
Proof of Stake (PoS) is het protocol dat binnen Tezos gebruikt wordt om consensus te bereiken over de ontwikkelingen van de blokketen. In tegenstelling tot andere PoS-protocollen kan elke gebruiker deel uitmaken van het consensusproces. Daarnaast krijgt elke gebruiker een directe beloning voor het bijdragen aan de ontwikkeling van de veiligheid van het netwerk. Bovendien is het eenvoudig om deel uit te maken van het PoS-protocol, omdat de instapvereisten laag zijn. Hierdoor hebben meer mensen de mogelijkheid om zich bij het proces aan te sluiten.
Kan Tezos anoniem gebruikt worden?
Tezos is een nieuwe cryptovaluta en het valt nog te bezien hoe het in de toekomst om zal gaan met privacy en anonimiteit. Anonimiteit is echter niet het belangrijkste kenmerk van de blokketen en het valt daarom te verwachten dat het dezelfde mate van privacy biedt als dat andere blokketens zoals Ethereum en Bitcoin aanbieden. Je publieke adressen en transacties zijn vrij anoniem, maar je laat bij Tezos altijd een digitale voetafdruk achter. Als iemand er interesse in heeft dan kunnen publieke adressen en transacties achterhaald worden. Elke overheidsinstantie of kundig individu kan de beschikbare informatie naar jou terug leiden en je identiteit onthullen. Er is dus enige mate van anonimiteit op de blokketen, maar er is zeker geen sprake van volledige anonimiteit.
Bij het kopen van XTZ tokens via een betrouwbare cryptogeld uitwisseling of handelsplatform kun je ook niet anoniem blijven. Je moet namelijk een aantal persoonlijke gegevens verstrekken ter verificatie. Hoewel uitwisselingen hier liever niet aan meewerken, zijn ze steeds vaker verplicht om te voldoen aan Know Your Customer (KYC) en Anti Money Laundering (AML) regelgeving. Cryptogeld wordt steeds meer gereguleerd en als de uitwisselingen op de markt willen blijven dan moeten ze aan deze regelgeving voldoen.
Hoe veilig is Tezos?
Tezos maakt gebruik van een gedecentraliseerd blokketen netwerk. Dit betekent dat er geen centrale database is waar informatie is opgeslagen die gehackt kan worden. Zelfs als een hacker zijn weg naar het netwerk weet te vinden, kunnen er nog steeds geen wijzigingen gemaakt worden, omdat dit de consensus van de gebruikers nodig heeft. Los daarvan betekent decentralisatie in dit geval dat er geen centrale autoriteit is die de absolute controle heeft over de blokketen. Het netwerk maakt ook gebruik van cryptografische versleutelingen om informatie over zijn gebruikers te beveiligen.
Welke teams werken er aan de ontwikkeling van Tezos?
Tezos is ontwikkeld door Kathleen Breitman en Arthur Breitman. Ze hebben sinds 2014 gewerkt aan de ontwikkeling van het platform met de hulp van een klein team van toegewijde ontwikkelaars. De Tezos Foundation is gevestigd in Zwitserland. Het houdt het project in de gaten en zet financiële en strategische middelen in waar nodig. De belangrijkste doelstelling is het bevorderen van het Tezos protocol door het verstrekken van subsidies en andere manieren van geldwerving. De stichting is verder onderverdeeld in verschillende afdelingen waaronder de raad van de stichting, de uitvoerende raad, de audit raad, de investerings raad, de technische-advies raad en de raad voor benoemingen en beloningen.
Een aantal leden van Gitlab dragen bij aan de technische ontwikkelingen van Tezos. Daarnaast heeft het OCamIPro team ook grote bijdragen geleverd en heeft het verschillende tools voor het platform ontwikkeld, waaronder TZScan. Sommige ontwikkelingsteams zijn verspreid over de hele wereld. Koreaanse universiteiten dragen bijvoorbeeld direct bij aan het project. Er is geen centrale beheerder van het netwerk. Zo kan het democratische kenmerk van de blokketen gewaarborgd blijven.
Welke financiële instellingen hebben in Tezos geïnvesteerd?
Tezos had één van de meest succesvolle ICO’s, omdat het meer dan $232 miljoen opbracht binnen twee weken. Een aantal van de grote investeerders zijn Dalma Capital, Limitless Crypto Investments, Boost VC, Cypher Capital en Enabling Future. Er zijn een aantal particuliere kapitaalverstrekkers, waaronder Andreas Schwartz, James Sowers, Zachary Cefaratti en Kenneth Bok. Tezos heeft veel financiële en strategische steun gekregen vanwege zijn democratische en zelfbesturende blokketen. Veel crypto liefhebbers geloven dat wat Tezos doet veel dichter in de buurt komt van Satoshi Nakamoto’s filosofie.
Tezos mining
Je kan Tezos niet mijnen aangezien het een Proof of Stake protocol gebruikt voor het verifiëren van transacties. Je moet XTZ tokens kopen om te laten zien dat je een belang in het project hebt. Vervolgens heb je twee keuzes. Je kan er voor kiezen om deze tokens te delegeren aan iemand die geïnteresseerd is in het bijdragen aan de blokketen of je kan een node opzetten en zelf bijdragen op het moment dat je 10.000 tokens hebt. Je ontvangt gemiddeld 5,5% rente op het delegeren van de tokens of op je eigen inzet. Transactiekosten zijn geen belangrijke bron van inkomsten bij deze methode.
Tezos wallet
Als je jouw tokens veilig wilt bewaren dan kun je gebruik maken van cryptogeld wallets. Dit zijn fysieke apparaten of software applicaties die jouw tokens veilig kunnen opslaan. Hieronder staan een paar voorbeelden van de beste wallets die je kan gebruiken om jouw XTZ tokens in op te slaan:
Software wallets
-
Galleon Wallet (Desktop wallet voor Windows, macOS en Linux)
-
AirGap (mobiele wallet voor web, Android en iOS)
-
Kukai (web wallet)
-
ZenGo (mobiele wallet voor iOS en Android)
Hardware wallets
-
Ledger (Obsidian Systems)
-
Trezor
Is Tezos de investering waard?
Op het moment van schrijven wordt Tezos voor $2,90 verkocht. Momenteel is Tezos één van de meeste veelbelovende en intrigerende cryptoprojecten op de markt vanwege zijn on-chain beheer en de zelfwijzigende functionaliteit van het netwerk. Dit is volgens velen in overeenstemming met de blokketen filosofie van Satoshi Nakamoto. Het is één van de redenen waarom het project zoveel aandacht heeft gekregen en daarom meer dan $232 miljoen in ICO steun heeft gekregen. Het heeft de management en juridische problemen van vorig jaar overwonnen en de verwachting is dat de token snelle vooruitgang zal boeken.
Cryptogeld prijzen volgen een onvoorspelbaar pad. Ze zijn instabiel en kunnen daardoor sterk in prijs veranderen. Deze veranderingen zijn moeilijk te voorspellen. Als je in XTZ tokens wilt investeren is het aan te raden om jouw investeringsportfolio zo divers mogelijk te houden om je risico’s te verkleinen. Investeer alleen wat jij je kan veroorloven om te verliezen.