Rapport: Bitcoin $38.000 in Nigeria, grootste economie Afrika in beroering

Belangrijkste punten

• Bitcoin wordt verhandeld tegen $38.000 in Nigeria, een premie van 66%
• De Nigeriaanse centrale bank heeft geldautomaten limieten van $43 per dag ingevoerd met als doel een cashloze samenleving voor de grootste economie van Afrika
• De centrale bank kondigde ook een rivaliserend kaartsysteem aan voor Visa en Mastercard, in een poging de kosten te verlagen
• Sommigen zijn enthousiast over de opmars naar Bitcoin, maar het is belangrijk om ook hier de tekortkomingen van Bitcoin te onthouden, schrijft onze analist Dan Ashmore
• De internetpenetratiegraad is slechts 35% in Nigeria, terwijl de volatiliteit van Bitcoin betekent dat het idealistisch zou zijn om het elke vorm van “hedge” toe te wijzen

Eén Bitcoin wordt verhandeld voor meer dan $38.000 in Nigeria.

De prijs is te zien op de Nigeriaanse beurs NairaEx, waar hij genoteerd staat op 17,8 miljoen Naira. Dat komt neer op $38.600, ondanks dat Bitcoin in de rest van de markt voor $23.200 wordt verhandeld. Dit betekent dat het in Nigeria voor een premie van 66% handelt.

Nigeria verschuift naar een geldloze samenleving

De premie komt in een tijd waarin de Nigeriaanse centrale bank een grote stap zet in de richting van een geldloze samenleving.

Er zijn limieten ingevoerd voor opnames bij geldautomaten, waarbij burgers beperkt zijn tot het opnemen van 20.000 Naira per dag ($43 tegen huidige tarieven) en 100.000 per week ($217).

Het controversiële geldbeheer van Nigeria

De centrale bank verlengde dit weekend ook de deadline voor burgers om oude bankbiljetten in te wisselen van 24 januari tot 10 februari. Naira-bankbiljetten met hogere coupures waren ontworpen met als doel valsemunterij en het gebruik van contant geld in de samenleving te verminderen.

De stap kreeg veel kritiek, waarbij analisten wezen op één zeer voor de hand liggende vraag: hoe vermindert de uitgifte van nieuwe bankbiljetten het gebruik van contant geld? Nigeria is de grootste economie van Afrika en blijft sterk afhankelijk van contant geld.

Afgezien van vragen over het grote geheel, verklaarden Nigerianen dat ze niet genoeg tijd hadden gekregen om over te stappen op de nieuwe bankbiljetten. Er waren genoeg verhalen over wachtrijen bij banken, terwijl veel van de 210 miljoen inwoners van Nigeria op het platteland wonen en geen toegang hebben tot banken, waar ze oude bankbiljetten moeten inwisselen voor nieuwe.

De regering had slechts een week voor de deadline een plan aangekondigd om mensen in dergelijke plattelandsgebieden te helpen via bankvertegenwoordigers, maar er bleef controverse bestaan dat er niet genoeg tijd was. Er waren ook meldingen van tekorten aan nieuwe bankbiljetten, waarbij commerciële geldschieters de nieuwe bankbiljetten pas minder dan een maand voor de deadline in handen kregen.

“Ik heb geen goed nieuws voor degenen die vinden dat we de deadline moeten verschuiven; mijn excuses,” verklaarde de gouverneur van de centrale bank, Godwin Emefiele, afgelopen dinsdag.

Desalniettemin gaf de centrale bank uiteindelijk toe, met toenemende politieke druk in de aanloop naar de presidentsverkiezingen over een paar weken.

Kan Bitcoin Nigeria helpen?

De chaotische ontwikkelingen zijn slechts het nieuwste voorbeeld van hoe slecht regeringen over de hele wereld vaak met geld omgaan. Ook inflatie is Nigeria historisch gezien niet vreemd.

Als we inzoomen op 2022, zien we dat de valuta het afgelopen jaar aanzienlijk sneller is gedevalueerd dan in de meeste ontwikkelde economieën wereldwijd.

Tegen deze achtergrond kondigde de centrale bank vorige week ook de lancering aan van een binnenlands kaartsysteem. Het doel is om concurrentie te creëren voor Visa en Mastercard, waardoor Nigeria opnieuw naar een geldloze samenleving wordt geduwd en het land tegelijkertijd wordt bespaard op buitenlandse transactiekosten.

Het doel is misschien bewonderenswaardig, maar de realiteit van de situatie maakt de push moeilijk. Zoals hierboven vermeld, is dit een samenleving die nog steeds enorm afhankelijk is van contant geld, met een enorm deel van de bevolking dat uitgesloten is van bankieren.

Sommige Bitcoiners wijzen op de crypto als oplossing voor Nigerianen. Voor mij voelt dit een beetje idealistisch. Hoewel er geen twijfel over bestaat dat Bitcoin buitengewoon toegankelijk is in vergelijking met bankieren in ontwikkelde landen, heeft het nog steeds een internetverbinding nodig. En in Nigeria is dat niet zo direct beschikbaar als gewenst.

Hoewel de fundamenten van Bitcoin het zeker interessant maken in de context van een valuta die onder strenge controle staat en met een historische flirt met inflatie, laten we het feit niet verdoezelen dat Bitcoin zijn eigen problemen heeft.

Eén Bitcoin was iets meer dan een jaar geleden $68.000 waard. Eind vorig jaar was dat $16.000. Nu is het $23.200. Voor degenen die op het platteland van Nigeria wonen, zou deze volatiliteit slopend zijn en het op dit moment simpelweg totaal onhaalbaar maken, ondanks het rumoer dat uitgaat van Bitcoin-enthousiastelingen.

Ik denk – en heb hier eerder uitgebreid over geschreven – dat Bitcoin echt intrigerende eigenschappen heeft met betrekking tot opkomende economieën en instortende valuta’s, en wat er zou kunnen gebeuren als het activum verder volwassen wordt.

In het jaar 2023 is het echter een extreem riskant actief dat niet minder geschikt zou kunnen zijn om iemands rijkdom in op te slaan. De Naira voelt op dit moment misschien een inflatie van meer dan 20%, maar Bitcoin kan 50% van zijn prijs verlagen in een dag.

Waarom is de premie op Bitcoin zo hoog?

De manier waarop ik hier graag naar kijk, is als de Big Mac-index met koopkrachtpariteit. Een leuke maatstaf om te meten hoe duur een land is, de Big Mac Index vergelijkt de prijs van het universele goed dat McDonald’s beroemdste burger is van land tot land.

Op een vergelijkbare manier kan kijken naar de prijs waartegen Bitcoin wordt verhandeld hints geven over hoe goed het geld van een land functioneert. De premie van 66% in Nigeria geeft duidelijk aan dat er sprake is van echte onrust in de economie. Het is verrassend dat burgers bereid zijn zo’n enorme opslag te betalen om hun geld uit Naira te krijgen.

Aan de andere kant kunnen er andere factoren in het spel zijn. De Kimichi-premie bleef jarenlang bestaan en beschrijft de constante premie die te zien was op de Koreaanse bitcoin-markt. Dit was voornamelijk het gevolg van regelgevingsproblemen rond de altijd controversiële Bitcoin.

Dit verhaal uit Nigeria laat in ieder geval zien hoe kwetsbaar een groot deel van de wereld is met betrekking tot geld. Met deze afleveringen die steeds vaker voorkomen, evenals die in Argentinië, Libanon, Turkije enzovoort, is het geen verrassing dat er een groeiende roep is om het mysterieuze, gedecentraliseerde bezit dat we allemaal Bitcoin noemen.

Maar beweren dat Bitcoin op dit moment in de buurt komt van een oplossing, zou naïef zijn. Wat de toekomst betreft, wie weet?