Kluczowe wnioski
- Bitcoin jest notowany w Nigerii na poziomie 38.000 dolarów, co stanowi różnicę w wysokości 66%
- Nigeryjski bank centralny wprowadził limity wypłat z bankomatów w wysokości 43 USD dziennie w dążeniu do wprowadzenia bezgotówkowego społeczeństwa w największej gospodarce Afryki
- Bank centralny ogłosił również system kart konkurencyjnych do Visa i Mastercard, w celu zmniejszenia opłat
- Niektórzy są podekscytowani forsowaniem Bitcoina, ale ważne jest, aby pamiętać o jego wadach, pisze nasz analityk Dan Ashmore
- Wskaźnik dostępności do internetu w Nigerii wynosi tylko 35% w Nigerii, a zmienność Bitcoina sprawia, że przypisanie mu jakiejkolwiek roli “zabezpieczającej” byłoby idealistyczne
Jeden Bitcoin jest w Nigerii sprzedawany za ponad 38,000 USD.
Cenę można zobaczyć na nigeryjskiej giełdzie NairaEx, gdzie jest ona notowana na poziomie 17,8 mln Naira. Odpowiada to 38,600 USD, mimo że Bitcoin jest notowany na całym rynku na poziomie 23,200 USD, co oznacza, że w Nigerii jest sprzedawany o 66% drożej.
Nigeria przechodzi na społeczeństwo bezgotówkowe
Różnica w cenie pojawia się w czasie, gdy nigeryjski bank centralny robi duży krok w kierunku osiągnięcia społeczeństwa bezgotówkowego.
Wprowadzono ograniczenia w wypłatach z bankomatów, zgodnie z którymi obywatele mogą wypłacać 20,000 Nair dziennie (43 USD po obecnym kursie) i 100,000 tygodniowo (217 USD).
Kontrowersyjne zarządzanie pieniędzmi w Nigerii
Bank centralny przedłużył również w ten weekend termin wymiany starych banknotów przez obywateli z 24 stycznia na 10 lutego. Banknoty o wyższych nominałach zostały zaprojektowane w celu ograniczenia fałszerstw i używania gotówki w społeczeństwie.
Posunięcie to zostało szeroko skrytykowane, a analitycy zwrócili uwagę na jedno bardzo oczywiste pytanie: w jaki sposób emisja nowych banknotów zmniejsza użycie gotówki? Nigeria jest największą gospodarką Afryki i pozostaje silnie uzależniona od gotówki.
Oprócz pytań natury ogólnej, Nigeryjczycy ubolewali, że nie dano im wystarczająco dużo czasu na przejście na nowe banknoty. Nie brakowało opowieści o kolejkach w bankach, podczas gdy wielu z 210 milionów mieszkańców Nigerii mieszka na obszarach wiejskich i nie ma dostępu do banków, gdzie muszą wymienić stare banknoty na nowe.
Rząd ogłosił program zaledwie tydzień przed terminem, aby pomóc tym z takich obszarów wiejskich poprzez przedstawicieli bankowych, ale pozostały kontrowersje, że nie było wystarczająco dużo czasu. Pojawiły się również doniesienia o niedoborach nowych banknotów, a komercyjni kredytodawcy dostali je w swoje ręce dopiero na niecały miesiąc przed terminem.
“Nie mam dobrych wiadomości dla tych, którzy uważają, że powinniśmy przesunąć termin, więc przepraszam”, powiedział gubernator banku centralnego Godwin Emefiele w ostatni wtorek.
Niemniej jednak, bank centralny w końcu ustąpił, wraz z rosnącą presją polityczną przed wyborami prezydenckimi za kilka tygodni.
Czy Bitcoin może pomóc Nigerii?
Chaotyczny rozwój wydarzeń jest tylko najnowszym przykładem tego, jak słabo rządy na całym świecie często zarządzają pieniędzmi. Nigerii historycznie nie jest obca również inflacja.
Zbliżenie na 2022 rok pokazuje, że w ostatnim roku waluta dewaluowała się w tempie znacznie wyższym niż większość rozwiniętych gospodarek na świecie.
W tym kontekście bank centralny ogłosił również w zeszłym tygodniu uruchomienie programu kart krajowych. Celem jest stworzenie konkurencji dla Visy i Mastercard, ponownie popychając Nigerię w kierunku społeczeństwa bezgotówkowego, jednocześnie oszczędzając na opłatach za transakcje zagraniczne.
Cel może być godny podziwu, ale realia sytuacji sprawiają, że parcie jest trudne. Jak wspomniano powyżej, jest to społeczeństwo wciąż ogromnie uzależnione od gotówki, którego ogromna część populacji jest odcięta od bankowości.
Niektórzy miłośnicy Bitcoina wskazują na kryptowaluty jako rozwiązanie dla Nigeryjczyków. Dla mnie jest to trochę idealistyczne. Chociaż nie ma wątpliwości, że Bitcoin jest niezwykle dostępny w porównaniu z bankowością w krajach rozwiniętych, nadal wymaga połączenia z internetem. A w Nigerii nie jest ono tak łatwo dostępne, jak by się chciało.
Podczas gdy podstawy Bitcoina z pewnością czynią go interesującym w kontekście waluty poddanej surowej kontroli i z historycznym flirtem z inflacją, nie przeoczmy faktu, że Bitcoin ma własne problemy.
Jeden Bitcoin był wart 68,000 USD nieco ponad rok temu. Następnie pod koniec ubiegłego roku było to 16,000 USD. Teraz jest to 23,200 USD. Dla tych, którzy mieszkają w wiejskiej Nigerii, ta zmienność byłaby rozdzierająca i po prostu sprawia, że jest to całkowicie niewykonalne w tej chwili, pomimo szumu wychodzącego od entuzjastów Bitcoina.
Uważam – i pisałem o tym obszernie wcześniej – że Bitcoin ma naprawdę intrygujące atrybuty w odniesieniu do rozwijających się gospodarek i upadających walut, a także tego, co może się stać, jeśli aktywo będzie nadal dojrzewać
Jednak w roku 2023 jest to aktywo obarczone ogromnym ryzykiem, które nie może być mniej odpowiednie do przechowywania swojego majątku. Naira może odczuwać teraz inflację na poziomie 20%+, ale Bitcoin może uciąć 50% swojej ceny w ciągu jednego dnia.
Dlaczego marża za Bitcoina jest tak wygórowana?
Sposób, w jaki lubię na to patrzeć, jest jak wskaźnik Big Maca z parytetem siły nabywczej. Zabawna metryka do pomiaru, jak drogi jest kraj, wskaźnik Big Maca porównuje cenę uniwersalnego dobra, jakim jest najsłynniejszy burger McDonald’s z kraju do kraju.
W podobny sposób, patrząc na cenę, po której handluje się Bitcoinem, można uzyskać wskazówki, jak dobrze funkcjonują pieniądze danego kraju. 66% dopłata w Nigerii wyraźnie podkreśla, że w gospodarce panuje prawdziwe zamieszanie. Obywatele są skłonni zapłacić tak ogromną marżę, aby pozbyć się swojej gotówki w Nairze, co budzi zdziwienie.
Z drugiej strony, w grę mogą wchodzić inne czynniki. Na przykład marża Kimichi utrzymywała się przez wiele lat, opisując stałą marżę, którą można było zaobserwować na koreańskim rynku bitcoinów. Było to głównie wynikiem kwestii regulacyjnych wokół zawsze kontrowersyjnego Bitcoina.
Jakby nie było, ta opowieść z Nigerii pokazuje, jak krucha jest duża część świata w odniesieniu do pieniędzy. Z tymi epizodami, które zdarzają się coraz częściej, jak również w Argentynie, Libanie, Turcji i innych krajach, nie jest zaskoczeniem, że istnieje rosnący popyt na tajemnicze, zdecentralizowane aktywa, które wszyscy nazywamy Bitcoinem.
Ale twierdzenie, że Bitcoin jest czymkolwiek zbliżonym do rozwiązania w tej chwili byłoby naiwne. Jeśli chodzi o przyszłość, to kto wie?